Não của các nghệ sĩ piano dày hơn ở những vùng chức năng vận động tinh. Đó là nhờ họ được vận động thường xuyên các khớp ngón tay.
Phương pháp luyện ngón trên đàn Piano cho học sinh
Đàn piano được ưa chuộng trên toàn thế giới. Nhiều bản nhạc cổ điển nổi tiếng thế giới được trình tấu bằng đàn piano. Với đặc trưng âm thanh của mình, đàn piano thậm chí có thể thay thế cho cả một dàn nhạc.
Khởi động tay và cánh tay
Phương pháp khởi động tay và cánh tay trước buổi học rất quan trọng. Đây là một cách để hướng sự chú ý của các em học sinh vào giờ học. Khởi động hào hứng vừa giúp các bạn nhỏ giúp các ngón tay và khớp tay linh hoạt trước khi vào bài tập trên đàn.
Luyện kĩ thuật qua chạy gam trên bốn quãng tám
Học sinh được yêu cầu phải chạy gam trên bốn quãng tám với các kĩ thuật đơn lẻ như Non legato, legato, staccato. Từ kĩ thuật trên một quãng tám, giáo viên hướng dẫn chạy gam trên bốn quãng tám nhưng vẫn theo cơ sở ngón của một quãng tám. Sang đến phần này, hệ thống ngón tay sẽ phát triển hơn, có thể chia làm hai dạng.
Dạng thứ nhất, vẫn theo hệ thống của gam Đô trưởng. Hệ thống ngón tay cơ bản này tiếp tục được sử dụng nâng cao hơn trên chạy gam bốn quãng tám:
– Tay phải: 1-2-3-1-2-3-4/1-2-3-1-2-3-4/1-2-3-1-2-3-4/1-2-3-1-2-3-4-5
– Tay trái: 5-4-3-2-1-3-2-1/4-3-2-1-3-2-1/4-3-2-1-3-2-1/4-3-2-1-3-2-1
Dạng thứ hai, hệ thống ngón tay tay phát triển ở các gam bắt đầu trên phím đen. Ở dạng này, thứ tự xếp ngón tay không tuân theo một quy định chặt chẽ như dạng một, mà nó biến chuyển theo từng gam, mỗi gam lại có một hệ thống khác nhau, đòi học người học cần ghi nhớ chính xác.
Luyện kĩ thuật qua chạy hợp âm rải arpeggio
Gam rải Arpeggio thành lập trên một hợp âm và được đánh rải nốt. Luyện gam rải một kĩ năng quan trọng trong hệ thống luyện ngón trên đàn piano. Những kĩ thuật chơi đàn như giãn ngón, tách ngón được xử lí triệt để trong gam này.
Theo tài liệu tham khảo [19, 41-94], rải arpeggio được sử dụng theo nhiều cách. Trên một giọng cho cho trước, GV và học có thể thành lập được một hệ thống gam rải với rất nhiều kĩ thuật.
Thứ nhất, rải arpeggio trên các âm ổn định
Đây là kiểu rải thông dụng, dễ ghi nhớ, có nhiều cách biến chuyển sáng tạo trong luyện tập. Kiểu rải này chỉ sử dụng ba âm ổn định của giọng, đó là bậc I, bậc III, và bậc V.
Thứ hai, rải arpeggio trên bậc cơ bản
Kiểu rải này khó hơn kiểu trên. Khi bước vào tập kiểu này, học sinh cần hiểu ghi nhớ thứ tự các bậc cũng như tên của hợp âm. Đối với rải trên các bậc cơ bản, giáo viên sẽ hướng dẫn học sinh thành lập các hợp âm trên bậc cơ bản, gồm có: hợp âm ba trưởng trên bậc I đối với giọng Trưởng, hợp âm ba thứ trên bậc I đối với giọng Thứ, hợp âm 7 trên bậc V của giọng Trưởng và giọng Thứ hòa thanh, hợp âm 7 giảm trên giọng Trưởng hòa thanh.
Thứ ba, rải arpeggio mười một kiểu trên một nốt cho trước
Kiểu rải này phức tạp phức tạp nhất, là sự tổng hợp của hai kiểu trên. Hợp âm rải không được thành lập theo giọng mà theo một nốt cho trước. Cách thành lập hợp âm này đòi hỏi học sinh bắt buộc phải thuộc công thức thành lập các hợp âm.
Luyện ngón qua các bài tập Hanon
Các bài tập Hanon có đặc điểm, mỗi bài đều có hệ thống ngón tay chủ đạo, giai điệu tịnh tiến một quãng hai, giúp cho học sinh củng cố được một kĩ thuật chuyển ngón nhất định. Hệ thống ngón tay được lặp đi lặp lại trong mỗi bài để học sinh đạt được đến độ nhuần nhuyễn.
Một số vấn đề khi luyện ngón
Tuân thủ số ngón tay của tác phẩm
Chơi đàn theo số ngón tay quy định của tác phẩm là một yêu cầu khắt khe, có tính bắt buộc, đòi hỏi người học phải có kĩ năng đọc bản nhạc, đồng thời tay đàn cần có cảm giác quen thuộc. Số ngón tay mà tác giả đưa vào bài vừa có tác dụng khiến cho người chơi thể hiện được tác phẩm trơn tru, không vướng mắc trong cách sắp xếp ngón, tạo thể tay đẹp, vừa dễ dàng trình bày biểu cảm, sắc thái trong bài. .
Cách sắp xếp số ngón tay hợp lý
Trong nhiều tác phẩm dành cho piano, tác giả có thể ít đưa số ngón tay vào bài, thậm chí với một số tác phẩm sưu tầm được truyền tay, không hề có quy luật về số ngón tay. Lúc này đòi hỏi người học cần tự đưa ra một hệ thống ngón tay sao cho dễ chơi, hợp lý và đẹp mắt. Các phương pháp luyện ngón đưa ra nhằm mục tiêu giúp cho học sinh có một tư duy logic về hệ thống ngón tay. Khi gặp những tác phẩm có ít hoặc không đề số ngón tay, các em vẫn có thể tự sắp xếp một hệ thống tay hợp lý, đẹp mắt, dễ di chuyển và mang tính khoa học.
Luyện ngón để đạt được tốc độ yêu cầu
Đối với một số tác phẩm, việc đạt đến tốc độ yêu cầu của bài không hề đơn giản. Nó không chỉ cần thời gian luyện tập lâu dài, mà người học còn phải có kĩ năng chạy ngón điêu luyện, điều tiết ngón tay và sử dụng thành thạo các kĩ năng kĩ thuật. Khi chạy gam và các bài luyện ngón, các ngón tay được hoạt động linh hoạt, rõ ràng ở các kĩ thuật cơ bản như legato, Non legato, staccato,..
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Nguyễn Minh Anh (2008) , “Sự phát triển nghệ thuật Piano ở Việt Nam”, Luận án Tiến sĩ.
Lương Diệu Ánh (2006), “Tìm hiểu phương pháp luyện ngón, luyện kỹ thuật trong giảng dạy organ năm thứ nhất – hệ cao đẳng trường ĐHSP Nghệ thuật TW”, Nghiên cứu khoa học, Đại học Sư phạm Nghệ thuật Trung ương.
Hoàng Dũng – Ngô Ngọc Thắng (2008), “Methode Rose”, Nxb Đà Nẵng.
Trần Thu Hà, Nguyễn Phúc Linh, Ngô Văn Thành, Đỗ Xuân Tùng (2001), “Những tiêu chí xác định năng khiếu âm nhạc để tuyển chọn HS cho các cơ sở đạo tạo âm nhạc trên phạm vi toàn quốc”, Bộ văn hóa Thông tin – Nhạc viện Hà Nội.
Trần Thu Hà (1987), “Nghệ thuật đàn Piano Việt Nam”, Luận án Tiến sĩ, Moscow – Russia. [*] Lớp Cao học k4– Chuyên ngành Lí luận và phương pháp dạy học Âm nhạc
Commenti