Là nhà soạn nhạc và là tác giả kinh điển đầu tiên của âm nhạc Tây Ban Nha trong thời đại mới, sinh ra tại Tây Ban Nha, Albéniz được xem là thần đồng âm nhạc bởi ông đã trình tấu từ năm lên 4 tuổi. Đất nước Tây Ban Nha đã đưa Albéniz đến với âm nhạc dân gian.
Lên 7 tuổi ông thi đậu vào Nhạc viện Paris nhưng lại bị từ chối cho vào học bởi ông làm vỡ một cánh cửa kính của nhạc viện trong lúc chơi với quả bóng của mình. Đến tuổi 15 ông đã đi biểu diễn quốc tế.
Tuy không sáng tác trực tiếp cho guitar nhưng các tác phẩm của Albéniz luôn phảng phất âm điệu guitar, đó là nguyên nhân nhiều tác phẩm đã được chuyển soạn cho đàn guitar: Torre Bermeja, Granada, Sevilla, Cadix… Đặc biệt là tác phẩm Asturias, được viết dưới hình thức 3 phần, tác giả sử dụng những hợp âm rộng, độ ngân vang, sáng, đậm “chất” âm nhạc dân gian. Những tác phẩm của Albéniz được các nghệ sĩ guitar trên thế giới yêu thích và chọn lựa vào chương trình biểu diễn của mình. Tên tuổi của ông mãi mãi được những người yêu mến guitar nhắc đến.
Hôm nay Việt Thương Music School sưu tầm về bài viết tác phẩm guitar Asturias.
Vì sao tác phẩm guitar lừng danh Asturias trở thành thương hiệu của cả thế giới?
Tay em rung trên những phím lụa ngà: “Asturias-Leyenda” đã thành thương hiệu guitar Tây Ban Nha, mang một trái tim, một tâm hồn trĩu nặng…
Asturias-Leyenda là một bản guitar mà bất cứ người chơi guitar nào cũng đã ít nhất một lần nghe qua, và đánh.
Bản guitar này nổi tiếng đến mức người nghe quên luôn rằng tác phẩm này dành cho đàn piano.
Bản dịch thơ Tuệ Sỹ
Nhớ Dương Cầm
tự hôm nào suối tóc ngọt lời ca tay em run trên những phím lụa ngà thôi huyễn tượng xô người theo cát bụi vùng đất đỏ bàn chân ai bối rối đạp cung đàn sương ứa đọng vành môi đường xanh xanh phơn phớt nụ ai cười như tơ liễu ngại ngùng lay nắng nhạt lời tiễn biệt nói gì sau tiếng hát hỏi phương nào cho nguyện ước trường sơn lời em ca phong kín nhuỵ hoa hường anh trĩu nặng núi rừng trong đáy mắt mờ phố thị những chiều hôm suối tóc bóng ai ngồi so phím lụa đàn xưa.
Bản prelude “Asturias-Leyenda” đã được mệnh danh là tác phẩm “guitar Tây Ban Nha”, đong đầy bởi nỗi nhớ quê hương da diết của tác giả: nỗi nhớ Andalucia, Granada, Tây Ban Nha, với điệu flamenco và tâm hồn Di gan khoáng đạt…
Bởi lẽ bản chuyển soạn guitar này của Andrés Segovia đã trở nên quá nổi tiếng và phổ biến rộng rãi trong giới guitar, nên nhiều người hoàn toàn không biết rằng đầu tiên nó được sáng tác dành cho piano. Và tác giả là Isaac Albeniz, nhà soạn nhạc nổi tiếng người Tây Ban Nha với các tác phẩm mang âm hưởng nhạc dân gian dành cho piano.
Ẩn chứa sau những phím lụa là chiều sâu về nỗi nhớ quê hương da diết: Nhớ Granada
Có thể chơi đã nhiều, nhưng ít ai biết được, bản Leyenda (Asturias) của Albeniz thực ra muốn nói điều gì?
Đó chính là nỗi nhớ quê hương của Albeniz, được thể hiện trong tác phẩm một cách lãng mạn và sâu thăm thẳm.
Bởi vì ông không thể quên tổ tiên người Moor của mình, ông đã vẽ nên bức tranh âm nhạc mà phần lớn là nói về Alhambra – cung điện và pháo đài của người Moor hướng ra thành phố Andalucia của vùng Granada.
“Tôi sống và viết một bản Serenade…. chìm trong những nỗi tuyệt vọng, trong hương thơm của hoa, trong bóng râm của những cây bách, và tuyết Sierra. Tôi sẽ không sáng tác trong cơn say của đêm Juerga nữa. Giờ đây tôi tìm về với truyền thống, với guzla, với những ngón tay lười biếng lướt trên phím đàn. Và trên tất cả, một tiếng than thở xé tim….. Tôi muốn Granada, đó là xứ sở của nghệ thuật, của vẻ đẹp và cảm xúc….
Trong cung điện này (nơi mà Albeniz đã ghé thăm vài lần) ông tưởng tượng ra những bản Serenade và Juergas (những bữa tiệc flamenco thâu đêm của người Gipsy) ban đêm, cùng với tiếng guitar và “những ngón tay lười biếng lướt trên phím đàn” guzla, một loại nhạc cụ truyền thống của người Ảrập.
Quả thực, khi sống ở nước ngoài (hầu hết các tác phẩm mang phong cách Tây Ban Nha của Albeniz đều được sáng tác ở London và Paris), điều sâu thẳm nhất mà Albeniz không thể không đưa vào tác phẩm của mình, chính là nỗi nhớ nhà tha thiết, tới âm thanh của điệu flamenco, tới sự cổ kính, tới những giá trị của người Moor vùng Andalucia.
Vài nét chấm phá về tác giả và tác phẩm:
Các tác phẩm nổi tiếng ông viết dành cho dàn nhạc gồm có Spanish Rhapsody (1887) và Catalonia (1899).
Khi nhỏ, với tài năng chơi piano như thần đồng, người ta đã không khỏi không so sánh cậu với Wolfgang Amadeus Mozart. Mỗi khi nhắc tới Albéniz, người ta luôn nhớ đến như một nhạc sĩ tài năng nhưng tốt bụng và hài hước. Mong ước lớn nhất của chàng trai Albéniz khi còn trẻ là gặp nhà soạn nhạc lão làng Franz Liszt. Nỗi đau đáu nhất trong đời ông chính là quê hương và tổ tiên người Moor.
Mời quý độc giả thưởng thức chiều sâu của “Asturias-Leyenda” với ngón đàn tuyệt diệu của nghệ sĩ nổi tiếng Sharon Isbin:
Comments