Giáo dục âm nhạc ở trường mầm non được tiến hành theo 4 dạng hoạt động: hát, nghe hát – nghe nhạc, vận động theo nhạc và trò chơi âm nhạc:
Dạy hát
Hoạt động dạy hát là một trong những nội dung trọng tâm của hoạt động giáo dục âm nhạc được trẻ yêu thích, có sự tác động mạnh mẽ đến khả năng cảm thụ âm nhạc của trẻ. Các bài hát với giai điệu trầm bổng, tiết tấu nhịp nhàng, sôi nổi dễ dàng đưa trẻ vào thế giới của cái đẹp hấp dẫn, đầy màu sắc với hình ảnh của những con vật ngộ nghĩnh, đáng yêu được nhân cách hóa một cách khéo léo đã kích thích sự hứng thú của trẻ, giúp trẻ cảm nhận và biết yêu quý cái đẹp.
Trong hoạt động dạy hát, trẻ được thưởng thức, được xem cô biểu diễn, được hát các bài hát mầm non và được cùng cô trò chuyện về ý nghĩa nội dung, về tính chất âm nhạc của bài hát sẽ tạo cho trẻ có được những sự cảm nhận về nghệ thuật. Không chỉ vậy, qua mỗi bài hát được học, trẻ còn được liên hệ giáo dục đến tình cảm đạo đức, thẩm mĩ để thấy được cái hay, cái tốt đẹp để học và làm theo.
Ca hát còn giúp trẻ bộc lộ được những cảm xúc, những suy nghĩ của trẻ về bài hát đó. Khi hát trẻ còn phải thể hiện tình cảm, hát đúng nhạc, đúng lời, thể hiện được sự biểu cảm với những cường độ, âm sắc phù hợp với nội dung và tính chất âm nhạc. Trẻ hát kết hợp với việc sử dụng các dụng cụ âm nhạc để gõ đệm theo tiết tấu âm nhạc sẽ tạo cho trẻ sự hứng thú cũng như những kĩ năng hoạt động nghệ thuật phong phú.
2. Dạy nghe hát – nghe nhạc
Nghe hát – nghe nhạc là nội dung hoạt động âm nhạc tạo điều kiện cho trẻ được thưởng thức và làm quevới những làn điệu dân ca các vùng miền Tổ quốc nhằm làm phong phú cho đời sống văn hóa của trẻ.
“Nghe nhạc góp phần phát triển cảm xúc của trẻ đối với âm nhạc, hình thành ở trẻ thói quen nghe nhạc có kiến thức (khái niệm âm nhạc cơ bản và ấn tượng âm nhạc), từ đó biết ghi nhớ tác phẩm, phân biệt nội dung, hình thành mối liên hệ giữa âm nhạc và cuộc sống”.Vì vậy, GV cần chú ý khi lựa chọn cho trẻ nghe những bài hát, bản nhạc phù hợp với khả năng nhận thức của trẻ.
Trẻ được nghe hát hoặc nghe nhạc không lời, đặc biệt là những ca khúc quen thuộc mang âm hưởng dân ca, các làn điệu được chuyển thể do các nhạc cụ dân tộc diễn tấu hoặc nghe nhạc kết hợp với xem biểu diễn, múa cũng góp phần tích cực vào việc giáo dục thẩm mĩ cho trẻ. Hoạt động này nhằm bổ sung cho trẻ hiểu biết về các tác phẩm âm nhạc và năng lực cảm thụ, giúp trẻ hình thành kĩ năng nghe, đó là sự tập trung và chăm chú, không ồn ào, biết nhận xét hoặc đánh giá về tác phẩm. Nghe nhạc còn nhằm giáo dục cho trẻ thị hiếu âm nhạc lành mạnh, phát huy trí tưởng tượng và khả năng sáng tạo của trẻ.
3. Vận động theo nhạc
Vận động theo nhạc là hoạt động phối hợp giữa âm nhạc và các động tác nhảy múa hoặc sử dụng đồ chơi âm nhạc gõ đệm theo nhạc nhằm tạo cho trẻ có được sự cảm nhận về nhịp điệu, góp phần tích cực vào việc phát triển trí tuệ và thể chất của trẻ.
Vận động theo nhạc giúp trẻ phát triển cảm giác nhịp điệu, sự khéo léo, khả năng phản ứng nhanh và đúng các ấn tượng nghe được trong âm nhạc. Ngoài ra, nó còn thỏa mãn nhu cầu tình cảm của trẻ, trẻ được tự do thể hiện, bộc lộ cảm xúc của mình, được giao tiếp với bạn bè xung quanh.
Các động tác GV hướng dẫn cho trẻ vận động cần đảm bảo tính vừa sức đối với trẻ, phải phù hợp với tính chất, cấu trúc và nội dung âm nhạc của tác phẩm. Động tác không nên quá khó khiến trẻ không thực hiện được và cũng không nên lạm dụng quá nhiều động tác trong một bài vận động hoặc có sự di chuyển, sắp xếp đội hình phức tạp sẽ làm trẻ khó nhớ, khó thực hiện được.
Vận động theo nhạc được chia làm hai nhóm:
– Vận động nhịp điệu (các âm hình tiết tấu đang được sử dụng ở trường mầm non: âm hình tiết tấu 1 (chậm), 2 (phối hợp), 3 (nhanh), nhịp, phách).
+ Vỗ tay theo nhịp:
Ví dụ:
– Vận động minh họa và múa.
Trong hoạt động vận động theo nhạc, GV mầm non thường hay dạy vận động minh họa nhiều nhất bởi đây là hình thức vận động hay và dễ thực hiện.
4. Trò chơi âm nhạc
Trẻ lứa tuổi mầm non học tập thông qua hoạt động vui chơi. Trò chơi âm nhạc là dạng tương đối tổng hợp sử dụng tất cả các dạng hoạt động âm nhạc khác như: Ca hát, nghe nhạc, vận động theo nhạc… dưới hình thức hấp dẫn và được trẻ yêu thích. Trong trò chơi âm nhạc, tính chất, nội dung, luật chơi được quy định bởi âm nhạc. Trò chơi âm nhạc thỏa mãn nhu cầu được chơi, được ca hát, vận động của trẻ, là phương tiện góp phần phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ.
Trò chơi âm nhạc giúp trẻ rèn luyện tai nghe, củng cố ca hát, phát triển cảm giác nhịp điệu,… Mỗi loại trò chơi đều hướng đến phát triển một hay nhiều kĩ năng âm nhạc giúp trẻ ôn luyện, củng cố và tiếp thu các nội dung giáo dục. Sự mới lạ và thú vị trong các trò chơi đa dạng, hấp dẫn do cô giáo thiết kế, sáng tạo và tổ chức gắn liền với bài học cũ và bài học mới nâng dần về yêu cầu sẽ là động lực giúp trẻ tích cực, hứng thú và thoải mái trong vui chơi.
Qua 4 dạng hoạt động âm nhạc ở trường mầm non thì vận động theo nhạc và trò chơi âm nhạc được trẻ rất thích thú, tạo được sự hào hứng và sự tham gia rất nhiệt tình của trẻ. Ở hoạt động này, trẻ sẽ không phải ngồi một chỗ lâu và được vận động, được thả sức bộc lộ cảm xúc của mình bằng các hoạt động hình thể một cách ngẫu hứng.
Comments